ÇALÖREN 08 Mart 2021, 11:04

Eski adı “Mezgit” olan kasabanın ilçe merkezine 25 km, Ankara-Adana karayoluna ise 5 km. uzaklıktadır. Altınkaya (Aksaray), Avşar (Ağaçören-Aksaray), Kırımini (Ağaçören-Aksaray), Demircili (Ağaçören-Aksaray), Abalı
(Ağaçören-Aksaray) ve Aliuşağı mahalleleriyle komşudur. Kişil (1300 m), Gölcük (1265 m), Kartalkaşı (1215 m), Lale (1231 m), Uğurlu, Sungur, Üvezkuyusu ve Akburun tepeleri, Hamzakuyusu beli, Dövenburun ve Lalelik sırtı bölgede bulunan mevkilerden bazılarıdır. Çalören arazisi batı cihetinde Tuz Gölü sahiline kadar uzanır. Çalören toprağında alçıtaşı olarak isimlendirilen beyaz renkli ve bir kimyasal tortul taş olan jips maden yatakları bulunmaktadır. Bu özelliğiyle
jeolojik yapısı çeşitlilik gösterir. Antik Çağlar’da iskan gören Çalören coğrafyasında Kepir höyük, Han höyük, Moryokuş höyük ve Kötü höyük gibi arkeolojik sit alanları bulunmaktadır. Danişmendli Türkmenlerinden Boynuincelü Aşireti’ne mensup ailelerin yerleştiği Çalören, Osmanlı dönemi nüfus defterlerindeki kayıtlara göre 1844 yılında 25 hane ve 115 nüfus ikamet etmektedir. Çanakkale Muharebeleri’nde Çalören köyünden Delisüleymanoğulları’ndan İshak oğlu Süleyman, İsa oğlu Mehmed, Küçükoğulları’ndan İbrahim oğlu İsmail, Mustafa oğlu Halil, Hakkıoğulları’ndan İshak oğlu Dede ve Kerim oğlu Abdullah şehit olmuştur. 1972 yılında belediye teşkilatı kurulmuş ve Çalören Belediyesi 6360 Sayılı Kanun’la kapatılmıştır. Cumhuriyet döneminde yapılmış bir hamamı bulunmaktadır. Eski yapıların çoğunluğu kesme taştan yapılmış ve geleneksel mimari özelliği taşımaktadır. İlk ve orta okulu bulunan Çalören, 1973 yılında 2055 nüfuslu iken 2019 yılında 458 nüfusa düşmüştür. Çalören’de tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.